Yaz aylarının gelmesiyle birlikte Türkiye genelinde taşınma hareketliliği artarken, bu değişim en çok kiracıları etkiliyor. Artan kira bedelleri, konut fiyatlarındaki yükseliş ve mülkiyet edinme zorlukları, kiracılık oranlarında dikkat çekici bir yükselişi beraberinde getiriyor.
KONUT FİYATLARI VE KİRALAR EL YAKIYOR
EKOTÜRK’ün haberine göre 2025 yılı Haziran ayı itibarıyla Türkiye’de ortalama konut metrekare fiyatı 39.738 TL’ye ulaştı. Kiralar ise ortalama 20.000 TL seviyesine çıktı. İstanbul ve Muğla gibi bölgelerde bu rakamlar 30.000 TL’yi aşarken, Ankara ve İzmir’de 25.000 TL’ye, Kocaeli’de ise 21.500 TL’ye kadar çıkıyor. Bu artışlar, konut edinmenin her geçen gün daha zor hale geldiğini gösteriyor.
KİRACILIKTA AVRUPA LİGİNDE ÜST SIRALARDAYIZ
Gayrimenkul İktisatçısı Dr. Ahmet Büyükduman’ın değerlendirmelerine göre, Türkiye’de son 20 yılda kiracı oranı %23’ten %28’e yükseldi. Eurostat verilerine göre Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında kiracılık oranının en yüksek olduğu ülkelerden biri haline geldi. İsviçre (%52,3) ve Almanya (%46,8) gibi ülkelerin ardından Türkiye, %28,2’lik oranla dikkat çekici bir konumda bulunuyor. Aynı orana sahip Lüksemburg ile birlikte Avrupa sıralamasında üst sıralarda yer alıyor.
SAHİPLİK ORANINDA GERİLEME VAR
Türkiye’de konut sahipliği oranı da yıllar içinde gerileme gösterdi. Yüzde 61 olan konut sahipliği oranı, günümüzde %56’ya düştü. Dr. Büyükduman, kira ödemeden bir başkasının evinde yaşayanların oranının da yaklaşık %15 olduğunu belirtiyor. Bu kitle de hesaba katıldığında toplam sahiplik oranı %71’e ulaşabiliyor. Ancak fiilen tapulu konut sahipliği oranı, düşüş trendinde.
GELİR YÜKSELDİKÇE SAHİPLİK AZALIYOR MU?
Dr. Büyükduman, gelir seviyesinin yüksek olduğu ülkelerde kiracılık oranlarının da yüksek olduğunu vurguluyor. İsviçre, Almanya ve Avusturya gibi zengin ülkelerde mülkiyet oranı düşükken; Romanya, Bulgaristan ve Sırbistan gibi düşük gelirli ülkelerde bu oran oldukça yüksek. Bu durum, konut sahipliğinin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda tarihsel ve kültürel faktörlerle de şekillendiğini gösteriyor.
TÜRKİYE’DEKİ YAPISAL FAKTÖRLER DE ETKİLİ
Türkiye’de kırsaldan kente göç, uzayan yaşam süresi, intikallerin gecikmesi ve yeni kuşakların ev almayı geciktirmesi gibi etkenler, sahiplik ve kiracılık dengesini değiştiriyor. Büyükduman’a göre, bu dinamikleri anlamak için sadece ekonomik veriler değil, toplumsal yapı ve yaşam tarzı değişimleri de analiz edilmeli.