9 Aralık 2024 Pazartesi
Ana SayfaGündem HaberleriKira fiyatlarında düşüş eğilimi sürüyor!

Kira fiyatlarında düşüş eğilimi sürüyor!

sahibinden.com’un, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporunda Ekim ayında kiralık ve satılık konut piyasasındaki değişimler analiz edildi.

Rapora göre Eylül ayından Ekim’e ülke genelindeki ve üç büyükşehirdeki cari konut fiyatı artış oranları enflasyon oranından daha düşük olduğu için, hem ülke genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatı düştü. Reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı Eylül’de ülke genelinde yüzde -17,9; İstanbul’da yüzde -18,5; Ankara’da yüzde -16,1 ve İzmir’de yüzde -14,8 oldu. Cari fiyatlar incelendiğinde ise bir önceki yıla göre artışın devam ettiği gözlemleniyor. Cari fiyatlardaki yıllık artış oranı, Eylül ayına kıyasla ülke genelinde 0,3 puan artarak yıllık yüzde 21,9’a yükseldi. Buna göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan m2 cari fiyatı 31.097 TL oldu. Satılık konut ilan m2 cari fiyatlarındaki yıllık artış oranları üç büyükşehirde de artarak İstanbul’da yüzde 21, Ankara’da yüzde 24,7 ve İzmir’de yüzde 26,7 olarak hesaplandı. Ortalama satılık konut m2 fiyatları İstanbul’da 42.529 TL, Ankara’da 24.045 TL ve İzmir’de 36.538 TL oldu.

 

Reel konut fiyatında düşüş devam ediyor

2020 Mayıs’tan itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksinin (2017=100) 2023 Temmuz’dan bu yana gösterdiği düşüş 2024 Ekim’de de devam etmiştir (Şekil 1). Reel konut fiyat endeksi Ekim’de Eylül’e kıyasla 1 puanlık bir azalışla 158,9 olmuştur. Eylül’den Ekim’e enflasyon oranı cari konut fiyat artış oranından daha yüksek bir düzeyde gerçekleşmiştir (sırasıyla, yüzde 2,9 ve yüzde 2,2). Son bir yıldır cari konut fiyatları sistematik olarak enflasyonun altında kaldığından reel fiyatlar azalmaktadır.

Ankara’da reel satış fiyat endeksinde artış, İstanbul ve İzmir’de düşüş

Üç büyük ilde son bir yılda düşüşte olan konut reel satış fiyat endeksi Eylül’deki düşüşünden sonra Ekim ayında da düşüşünü sürdürmüştür (Şekil 2). Eylül’den Ekim’e reel konut fiyat endeksi İstanbul’da 1,2 puan, İzmir’de ise 0,6 puan azalmıştır. Ankara’da is reel konut fiyat endeksi 1,6 puanlık artış göstermiştir. Ekim’de reel konut fiyat endeksi (Eylül 2017=100) İstanbul’da 154,1, Ankara’da 182,5, İzmir’de ise 168,1 olmuştur.

Reel fiyatlardaki yıllık değişim negatif seyrini sürdürüyor

Ağustos 2022’de yüzde 65,8’e ulaşan yıllık reel fiyat artışı Eylül 2022’den itibaren hızla inişe geçmiştir. Büyük depremin etkisiyle Şubat 2023’te geçici olarak yükselen yıllık reel fiyat artışı marttan itibaren yeniden azalmaya başlamış, bu yılın başından itibaren de reel fiyat mutlak olarak azalmaya başlamıştır. Ekim 2024’te yıllık fiyat değişimi oranı Eylül 2024’e kıyasla 0,7 puan artarak yüzde -17,9 ile negatif değerlerde seyrini sürdürmüştür. Bununla birlikte reel fiyatlarda düşüşün haziran ayından itibaren ivme kaybetmekte olduğu dikkat çekmektedir.

BETAM tarafından sahibinden.com verileri ile hazırlanan kira endeksi ile TÜİK’in açıkladığı TÜFE kira endeksinin hesaplama yöntemlerinin farklı olduğunu belirtmek gerekir. BETAM tarafından yayınlanan kira endeksi, “yeni kiraya verilmek üzere ilan edilen” konutların “talep edilen kira fiyatlarındaki” artışı dikkate almaktadır. Ancak, ilan edilen fiyatlardan bir kiralamanın gerçekleşip gerçekleşmediği ve gerçekleştiyse hangi fiyattan gerçekleştiği bilgisi bilinmemektedir. Bu nedenle, doğrudan enflasyon hesabına yönelik bir kira endeksi hesabı yapmak uygun değildir. Öte yandan, TÜİK’in Hanehalkı Bütçe Anketi ile izlemekte olduğu kira fiyatı endeksi ise “aynı evde oturmaya devam eden kiracıların yaşadığı” fiyat artışını yansıtmaktadır.

 

Cari fiyatlarda artış eğilimi

Cari fiyatlarda yıldan yıla artış oranlarında son bir yıldır bariz bir yavaşlama söz konusudur (Şekil 4). Yıllık konut fiyatı değişimi Türkiye genelinde Ağustos 2022’de yüzde 198,7 artışla zirve yapmıştır. Konut fiyatları izleyen aylarda enflasyon nedeniyle artmaya devam etse de artış temposunda bariz bir yavaşlama ortaya çıkmıştır. Ülke genelinde ortalama konutun cari fiyatla yıllık artış oranı Eylül 2024 itibarıyla yüzde 21,9’dur.

 

Cari fiyatların yıllık artışları 3 büyük şehir için Ekim 2024’te geçen aylardaki trendin aksine yukarı yönlüdür. İstanbul’da zirveye (yüzde 240,9) Temmuz 2022’de ulaşıldıktan sonra düşüş başlamış ve yıllık fiyat artışı Ekim 2024’te yüzde 21’e gerilemiştir. Ankara ve İzmir’de ise zirveye Eylül 2022’de ulaşılmış (yüzde 205,6 ve yüzde 183,1) Ekim 2024’te bu iki ilimizde yıllık artış oranları, sırasıyla, yüzde 24,7’e ve yüzde 26,7’ye gerilemiştir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Sizin İçin Seçtiklerimiz