Dünyada her geçen sene büyüyen yabancıya konut satış pazarı Avrupa’da zirveye ulaştı. Önde gelen ülkeler toplam konut satışlarının artık ortalama yüzde 10’unu yabancılara gerçekleştiriyor. Bu oran Türkiye’de ise yüzde 4 seviyesinde seyrediyor.
Yabancıya konut satışında gelişmiş ülkeler her sene büyümeye devam ederken, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler de potansiyeli ile ilgi çekmeyi sürdürüyor. Pandemide yabancıya satışta şok yaşayan Avrupa ülkeleri 2021 toplamında yaralarını sardı. İspanya, 2021’de yabancılara 60 bin 946 konut satışı gerçekleştirdi. Bu yıllık toplam satıştan (674 bin) yüzde 9 pay anlamına geliyor. Portekiz ise 2021’i 190 bin ev satışı ile tamamladı. Bunun yüzde 11’ini yabancılar satın aldı. Yabancıya satış oranının İspanya’da yüzde 9, Portekiz’de yüzde 11 olduğuna dikkat çeken Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Faruk Akbal, “Kanada’da açıklanan son veri 10 evden birini yabancının aldığını gösteriyor. Amerika’da yabancıların alım adedi 100 bin bandının yukarısında. Almanya, İtalya gibi ülkelerde de bu oran yüzde 9-10’lar seviyesinde. Türkiye’de ise 2021’de 1,5 milyon konut satışının 58 bin adedi yabancıya satıldı. Yani toplam satıştan alınan pay yüzde 4 seviyesinde. En son Temmuz 2022 verileri açıklandı, temmuzda da yabancıya konut satış payı yüzde 4 seviyesinde. Bir başka deyişle Avrupa’da yabancıya satış oranı Türkiye’nin iki katı. Bir başka bakış açısı ile ülkemizde konuta yerli talebi çok çok fazla.” değerlendirmesinde bulundu.
Konut fiyatlarını maliyet artışları ve arz eksikliği yukarı taşıdı
Türkiye’de 2021 ortalamasına bakıldığında mesela Burdur’da hiç yabancıya satış olmadığına dikkat çeken Faruk Akbal, ama burada konut yüzde 69 değerlendi. 2021’deülkede konut ortalama değerlenmesi ise yüzde 60 idi. Burdur’da konut fiyatı ülke ortalamasının üzerinde artmış. Bu örneği çoğaltabiliriz. Mesela 2021’de konut fiyatı Kilis ve Adıyaman’da yüzde 66, Çanakkale’de ise yüzde 67 arttı. Yine ortalamanın üstü. Buna karşın yabancıya konut satışının olduğu Ankara’da artış yüzde 56. Ülke ortalamasının altında. İstanbul’da ise yüzde 63. Bu verilerin hepsi Merkez Bankası’nın. Öte yandan yabancıya konut satış oranlarına şehirsel bazda baktığımızda İstanbul’da yüzde 9. Bursa, Gaziantep, Ankara gibi şehirlerde yüzde 2 seviyelerinde. Türkiye’de yabancıya konut satışı fiyatı etkileyecek veya piyasayı Avrupa’daki gibi etkileyecek seviyede değil. Ancak konut enflasyona karşı en güvenli liman olduğunu sağladığı primle gösteriyor. Yerli yatırımcı artan konut kredi maliyetlerine rağmen talebini azaltmayarak bu primi gördüğünü de vurguluyor.” dedi.