2019 yılı Nisan ayı kira artış oranları milyonlarca kiracı tarafından her ay heyecanla bekleniyor.
Ev sahipleri de aynı şekilde kira artış oranlarını takip ediyor. 3 Nisan 2019 tarihinde açıklanacak olan 12 aylık TÜFE ortalaması aynı zamanda Nisan ayı kira zam oranı olarak uygulanacak.
12 aylık ortalama TÜFE yüzde 18.70 oldu. Buna göre; bu ay kontrat yenilenirse ev sahibi en fazla yüzde 18.70 oranında zam yapabilecek. Kirada ÜFE göstergesi dikkate alınsaydı artış yüzde 31.17 oranında olacaktı. Bir başka deyişle bu yolla vatandaşın yüzde 12.47 daha fazla (1000 lirada 125 lira) ödemesinin önüne geçilmiş oldu.
MAHKEME YOLU AÇIK
Ev sahipleri kira zammı yapmadan önce, o ayın açıklanan zam oranını öğrenmeli ve yeni kira sözleşmesini buna göre hazırlamalı. Aksi takdirde sınırı aşarlarsa, kiracı dava açabiliyor. Eğer kiracı, kendi isteğine göre bir bedel belirleyip mal sahibine ödeme yaparsa, mal sahibinin de aradaki farkı icra dairesi kanalıyla talep etme hakkı bulunuyor.
İŞ YERLERİNDE UYGULAMA 2020’DE
Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde 18 Ocak’ta yapılan değişiklik, iş yerleri kira artışları için şu aşamada uygulanmıyor. Çünkü yasanın iş yerlerinde uygulanması 1 Temmuz 2020’de başlayacak. 18 Ocak’ta yapılan düzenleme bu tarihi değiştiren bir hüküm içermiyor. Dolayısıyla bu tarihten sonra iş yerleri kiraları için yenilenecek kontratlarda 12 aylık ortalama TÜFE baz alınacak. Ancak kira sözleşmesinde yazan hüküm ya da mülk sahibinin isteği dikkate alınacak.
KİRA ZAMMI NASIL HESAPLANIR?
Yeni Ekonomi Programı’nda yer alan tedbirlerden biri gayrimenkulde kira artış oranını doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabilecek. Program’ın ‘Enflasyon’ bölümünün ‘Politika ve Tedbirler’ başlığı altında, “Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir” maddesi yer alıyor. Normal şartlarda 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyatı (Yİ-ÜFE) artış oranı ile belirlenen kira zammı üst rakamı yeni düzenleme yapılması ile birlikte TÜFE ile belirlenecek. Ağustos ayında 12 aylık ÜFE gerçekleşmesi yüzde 18,78, TÜFE gerçekleşmesi ise yüzde 12,61 olarak kaydedilmişti. Bu da oturduğu ev için bin lira kira ödeyen tüketicinin, zam zamanının ağustosa denk gelmesi durumunda eylülde 188 lira zamlı ödeme yapacağı anlamına geliyor. Şayet TÜFE oranından zam yapılsaydı bu rakam 126 lira olacaktı.
KİRA ZAMMI HESAPLAMA ÖRNEĞİ
Mevcut kira bedeli: 1000 lira
Zam oranı: yüzde 17,16
Zam bedeli: 171 lira
Zamlı kira bedeli: 1.171 lira
Konut Kirası: 1.000 Lira
TÜİK TÜFE Şubat 2019 Kira Artış Oranı: % 17,16
Şubat Ayı Kira Artış Oranı Tutarı: 171,60 Lira
Şubat Ayı Kira Artış Oranı Dahil Yeni Zamlı Kira Tutarı: 1.171,60 Lira